- Số liệu đau lòng về hút thuốc lá thụ động:

Tác hại của thuốc lá không chỉ dừng lại ở người trực tiếp sử dụng. Khói thuốc lá thụ động, hay còn gọi là hít phải khói thuốc từ môi trường, đang gây ra những hậu quả nghiêm trọng.

          - Mặc dù tỷ lệ phơi nhiễm khói thuốc thụ động đã giảm tại nơi làm việc (giảm từ 55,9% xuống 23% so với năm 2010) và tại nhà (giảm từ 73,1% xuống 45,6% so với năm 2010), nhưng con số này vẫn còn rất cao, đặc biệt là ở môi trường gia đình, nơi trẻ em và phụ nữ mang thai là đối tượng dễ bị tổn thương nhất.

* Thực trạng người hút thuốc lá tại Việt Nam:

- Việt Nam hiện là một trong 15 quốc gia trên thế giới có số người hút thuốc nhiều nhất. Điều tra cho thấy (https://nhandan.vn/viet-nam-la-1-trong-15-nuoc-co-ty-le-nam-gioi-truong-thanh-hut-thuoc-la-nhieu-post835508.html)

- Nước ta có khoảng 15,6 triệu người trưởng thành sử dụng thuốc lá chiếm khoảng 22,5% dân số trưởng thành (Nguồn: Báo cáo của Đại biểu Quốc hội, 2023/ https://nhandan.vn/dai-bieu-quoc-hoi-neu-nhung-con-so-dang-bao-dong-ve-su-dung-thuoc-la-o-viet-nam-post755509.html).

- Tỷ lệ sử dụng thuốc lá trong nam giới trưởng thành mặc dù đã giảm, nhưng vẫn ở mức cao: giảm từ 47,4% (năm 2010) xuống còn 38,9% (năm 2023) (Nguồn: Điều tra tình hình sử dụng thuốc lá ở người trên 15 tuổi tại 30 tỉnh, thành phố năm 2023).

- Đáng báo động hơn, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh ở nhóm tuổi 13-17 đã tăng mạnh từ 2,6% (năm 2019) lên 8,1% (năm 2023). (Nguồn: Bộ Y tế/ https://soyte.ninhbinh.gov.vn/tin-tuc-hoat-dong-nganh/bo-y-te-canh-bao-ty-le-su-dung-thuoc-la-dien-tu-trong-hoc-sinh-o-nhom-tuoi-13-17-tang-338202).

Những con số trên cho thấy, nếu không có những hành động quyết liệt, chúng ta sẽ tiếp tục phải gánh chịu gánh nặng về sức khỏe và kinh tế (ước tính thiệt hại kinh tế do thuốc lá gây ra tại Việt Nam lên đến 108 nghìn tỷ đồng hàng năm, cao gấp 5 lần nguồn thu từ thuế thuốc lá).

* Bệnh viện Quân Dân Y Đồng Tháp - Hành động vì môi trường không khói thuốc

Với sứ mệnh chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân và cán bộ chiến sĩ, phải là đơn vị tiên phong, là hình mẫu về môi trường không khói thuốc lá. Đây không chỉ là việc tuân thủ pháp luật, mà còn là trách nhiệm y đức và nhân văn của người thầy thuốc.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, Bệnh viện Quân Dân y cần triển khai đồng bộ các giải pháp sau:

Vận động đồng nghiệp: Thầy thuốc là chiến sĩ tiên phong.

- Mỗi cán bộ, nhân viên y tế phải là một tấm gương: Người thầy thuốc là biểu tượng của sức khỏe và kiến thức. Việc cán bộ, nhân viên y tế bỏ thuốc lá sẽ tạo ra sự tin tưởng tuyệt đối, củng cố hình ảnh bệnh viện kiểu mẫu, đồng thời là nguồn động viên lớn nhất cho bệnh nhân.

- Thành lập nhóm/tổ hỗ trợ cai thuốc lá nội bộ: Tổ chức các buổi tư vấn, sinh hoạt chuyên đề, hỗ trợ tâm lý và điều trị cho đồng nghiệp có nhu cầu cai thuốc. Đoàn Thanh niên có thể đảm nhận vai trò kết nối, duy trì sinh hoạt nhóm và báo cáo kết quả định kỳ.

- Áp dụng quy tắc "Không thuốc lá 100%": Cam kết không hút thuốc lá dưới mọi hình thức, mọi lúc, mọi nơi trong và ngoài khuôn viên bệnh viện, kể cả các loại thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

Vận động bệnh nhân và thân nhân: Đảm bảo không gian chữa bệnh trong lành.

- Tăng cường hệ thống biển báo, vật phẩm truyền thông: Biển cấm hút thuốc phải được đặt ở vị trí dễ thấy, dễ đọc, đặc biệt tại cổng ra vào, khu vực chờ, nhà vệ sinh và các hành lang. Thông điệp cần được truyền tải rõ ràng: "Bệnh viện là cơ sở khám, chữa bệnh, không hút thuốc vì sức khỏe của bạn và cộng đồng".

- Nhân viên y tế là người nhắc nhở thường xuyên: Điều dưỡng, hộ lý, bảo vệ và bất kỳ cán bộ nào của Bệnh viện đều phải chủ động, lịch sự và kiên quyết nhắc nhở bệnh nhân và thân nhân tuân thủ quy định cấm hút thuốc.

- Lồng ghép tư vấn cai thuốc lá vào quy trình khám chữa bệnh: Đối với bệnh nhân mắc các bệnh liên quan đến thuốc lá, bác sĩ cần dành thời gian tư vấn cụ thể về tác hại và phương pháp cai thuốc lá, coi đây là một phần của phác đồ điều trị.

Tuyên truyền sâu rộng và phát huy vai trò Đoàn viên Chi đoàn.

Tuyên truyền là chìa khóa để thay đổi nhận thức và hành vi. Bệnh viện cần xác định Đoàn viên Chi đoàn là lực lượng xung kích, năng động, nắm bắt công nghệ và gần gũi với thanh niên, từ đó phát huy tối đa vai trò của họ trong cuộc chiến này.

- Xây dựng Chi đoàn là hạt nhân tuyên truyền: Đoàn viên Chi đoàn Bệnh viện phải là lực lượng xung kích, đi đầu trong việc tuyên truyền, nhắc nhở và giám sát việc tuân thủ quy định không khói thuốc.

- Tổ chức các chiến dịch truyền thông: Phát tờ rơi, tổ chức các buổi nói chuyện chuyên đề về tác hại của thuốc lá (bao gồm cả thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng) cho bệnh nhân, thân nhân và cán bộ.

- Sử dụng mạng xã hội và kênh nội bộ: Đăng tải các bài viết, infographic, video clip về tác hại thuốc lá và gương người tốt việc tốt trong việc cai thuốc lên website, fanpage và bảng tin nội bộ của Bệnh viện.

- Phối hợp với các đơn vị: Báo, đài, cơ quan địa phương để lan tỏa thông điệp về môi trường không khói thuốc của Bệnh viện, tạo hiệu ứng tích cực ra cộng đồng.

- Lồng ghép Phòng chống Tác hại Thuốc lá vào hoạt động công tác Chi đoàn: Đưa nội dung "Không hút thuốc lá" vào tiêu chí đánh giá thi đua cuối năm của cá nhân Đoàn viên và tập thể Chi đoàn, biến việc giữ gìn môi trường trong lành thành một tiêu chuẩn đạo đức và trách nhiệm của người cán bộ trẻ.

Vì một Bệnh viện Quân Dân y Đồng Tháp kiểu mẫu.

Phòng, chống tác hại thuốc lá là một cuộc chiến dai dẳng, cần sự kiên trì và đồng lòng. Bệnh viện Quân Dân y Đồng Tháp phải trở thành một "Pháo đài Xanh" - một môi trường hoàn toàn trong lành, không khói thuốc, nơi mọi người được chăm sóc sức khỏe một cách trọn vẹn nhất.

Hành động của mỗi cán bộ, đoàn viên Bệnh viện Quân Dân y hôm nay không chỉ là góp phần giảm thiểu con số tử vong đáng sợ, mà còn là kiến tạo một tương lai khỏe mạnh, văn minh cho thế hệ mai sau./.